Hệ thống này có thể sự dụng được nhiều loại kit thương mại trên thị trường người dùng cũng có thể tự chuẩn hóa các hóa chất xét nghiệm mà KHÔNG PHỤ THUỘC VÀO NHÀ CUNG CẤP nên chi phí xét nghiệm rất rẻ và phủ hợp đại đa số người dân Việt Nam
I. Tổng quan
Hệ thống sinh học phân tử cho bệnh viện đa khoa hiện nay gồm có 2 nhóm chính để phục vụ công tác chẩn đoán và điều trị.
Nhóm 1: Hệ thống định lượng, định tính, định type tác nhân gây bệnh bằng kỹ thuật Real-time PCR (HBV, HCV, Lao, HPV vv...) và các xác định đột biến gene ung thư phục vụ điều trị đích
Hiện nay trên thị trường có 2 dòng máy chính là: Hệ thống đóng (tự động) và hệ thống mở (bán tự động). Mỗi hệ thống đều có ưu và nhược điểm riêng.
Hệ tự động hoàn toàn: Hệ thống tự động hoàn toàn là hệ thống thiết kế các modum chạy liên hoàn từ khâu chuẩn bị mẫu cho đến phân tích kết quả, không phải thao tác hoặc thao tác rất ít trong quá trình xét nghiệm. Tuy nhiên hệ thống bắt buộc phải sử dụng hóa chất và vật tư theo máy, chi phí xét nghiệm cao. Ưu điểm của hệ thống này là tự động hoàn toàn tránh được sai sót do con người và đạt độ chính xác cao, được bảo hiểm thanh toán ở mức tối đa
Hệ thống tự động (không hoàn toàn): Gồm các modun nhưng hoạt động không liên hoàn, các khâu chuẩn bị mẫu và pha hoá chất phản ứng đều có các robot thao tác tự động, nhưng kỹ thuật viên xét nghiệm phải thực 2 hiện tao tác chuyển mẫu đơn giản: (1) chuyển khay mẫu từ máy tách chiết DNA/RNA tự động sang máy PCR setup mẫu tự động; (2) chuyển từ khay mẫu tự đông sang máy Realtime PCR. Một số đơn vị hiện nay đã được thanh toán bảo hiểm với hệ thống này tương đương với hệ thống tự động hoàn toàn
Hệ thống bán tự động: Là hệ thống cần phải có một số bước chuẩn bị mẫu thủ công trước khi đưa mẫu vào phân tích (như tách chiết DNA/RNA, Pha hoá chất phản ứng…). Hệ thống này có thể sự dụng được nhiều loại kit thương mại trên thị trường người dùng cũng có thể tự chuẩn hóa các hóa chất xét nghiệm mà KHÔNG PHỤ THUỘC VÀO NHÀ CUNG CẤP nên chi phí xét nghiệm rất rẻ và phủ hợp đại đa số người dân Việt Nam. Nhược điểm của hệ thống này là để đạt độ chính xác tương đương với hệ thống đóng, đòi hỏi đội ngũ kỹ thuật viên lành nghề cũng như cán bộ phân tích có chuyên môn và kinh nghiệm.
Để khắc phục các nhược điểm của hệ thống mở khách hàng có thể trang bị thêm máy tách chiết ADN tự động thay cho việc tách chiết ADN thủ công để giảm sự sai sót của yếu tố con người. Nên chọn các hệ thống tách chiết có thể sử dụng được các kit đang sử dụng phổ biến tại Việt Nam và thế giới (Qiagen, Roche....)
Nhóm 2: Nhóm máy kỹ thuật cao cho xét nghiệm tổng thể các gene ung thư, chẩn đoán di truyền. Phổ biến nhất là máy Giải trình tự gene.
Các xét nghiệm thực hiện trên hệ thống này rất đa dạng, một số xét nghiệm phổ biến hiện nay:
+) Giải trình tự gene để định genotype các virus để có phác đồ điều trị phù hợp
+) Giải trình tự gene phát hiện kháng thuốc
+) Chẩn đoán các bệnh di truyền
+) Giải trình tự các gene ung thư, dự báo nguy cơ ung thư
+) Sàng lọc phôi cho kỹ thuật IVF
+) Chẩn đoán di truyền của thai nhi dựa vào DNA của thai nhi lưu hành trong máu mẹ ở tuần 8-10 (xét nghiệm NIPT)
Các xét nghiệm này hiện nay là kỹ thuật cao, chưa được bảo hiểm thanh toán và mới phổ biến ở các thành phố lớn như Hà Nội và Hồ Chí Minh
II. Các giai đoạn đầu tư
Giai đoạn 1: Đầu tư hệ thống xét nghiệm Real-time PCR bán tự động
Giải đoạn này cần đầu tư mới hoàn toàn từ thiết bị phụ trợ cho đến máy chính, giải đoạn này có thể đầu tư theo 2 hướng.
Hướng 1. Đầu tư Hệ thống bán tự động chi phí dự kiến khoảng 2 tỷ, danh mục gồm:
|
TT
|
THIẾT BỊ
|
SL
|
MỤC ĐÍCH
|
|
1
|
Máy Realtime PCR
Hệ thống mở, có thể sử dụng với nhiều loại kit thương mại khác nhau.
Phù hợp cho mục đích ứng dụng trong bệnh viện
Nên chọn loại máy có chứng nhận CE-IVD của nhà sản xuất Mỹ hoặc Đức
|
1
|
Đây là hệ thống trung tâm của phòng xét nghiệm.
Ứng dụng:
Đếm tải lượng vi rút HBV, HCV, HIV.
Phát hiện các căn nguyên truyền nhiễm như Lao, HPV, lậu, Chlamydia, CMV, HSV, EV, EV71, Dengue...
Xét nghiệm gene ung thư phục phụ điều trị hướng đích: BRAF, KRAS, EGFR..
Ngoài ra có thể ứng dụng phát hiện các đột biến kháng thuốc, đột biến gene có vai trò trong tiên lượng và điều trị đích các bệnh ung thư như.
|
|
2
|
Máy tách chiết DNA/RNA Tự động (Lựa chọn thêm)
|
1
|
Mục đích giảm thao tác thủ công, tránh sai sót do con người
|
|
3
|
Bộ lưu điện
Công suất từ 1 – 1,5 KVA
|
1
|
Dùng cho hệ thống real-time PCR và máy tính. Có thể cấp điện cho toàn hệ thống lên đến 2h. Hệ thống này đảm bảo có thể chạy xong 1 chương trình Real-time PCR khi sự cố mất điện xảy ra dài.
Bộ lưu điện có công suất lớn là yêu cầu tối quan trọng trong trường hợp sự cố điện kéo dài như ở Việt Nam.
|
|
4
|
Tủ an toàn sinh học cấp II
|
1
|
Dùng cho thao tác tách chiết DNA nhằm bảo vệ con người cách ly với tác căn nguyên ngây bệnh.
Tạo môi trường thao tác cách ly với bên ngoài tránh sự nhiễm DNA từ bên ngoài.
|
|
5
|
Tủ thao tác PCR
|
1
|
Sử dụng tiến hành Mix phản ứng PCR, tránh nhiễm DNA bên ngoài.
|
|
6
|
Máy ly tâm
|
1
|
Phân tách các pha khác nhau trong dung dịch
Thiết bị phụ trợ cho quá trình tách chiết ADN.
Với quy trình tác chiết phổ biến hiện nay yêu cầu 10,000 xg đến 12,000 xg
|
|
7
|
Máy Mini Spin
|
1
|
Làm lắng nhanh mẫu, tránh dính mẫu lên thành các ống PCR
|
|
8
|
Máy ủ nhiệt khô
|
1
|
Hỗ trợ quá trình phân giải tế bào trong tách chiết AND, làm khô tủa.
Hầu hết các quy trình tách chiết ADN hiện nay đều yêu cầu buớc ủ nhiệt.
|
|
9
|
Máy vortex
|
1
|
Dùng cho phòng tách chiết dùng cho trộn mẫu, hỗ trợ phá vỡ tế bào trong bước tách chiết ADN. Dùng cho khâu phối trộn hóa chất trong phòng mix PCR.
|
|
10
|
Micropipette.
Pipette một kênh điều chỉnh thể tích. 1 bộ gồm 3 chiếc:
Pipette 0.5 - 10µl; 10 -100 µl, 100 - 1000 µl.
|
3 (bộ)
|
1 bộ dùng cho quá trìnht tách chiết, 1 bộ dùng cho mix hóa chất PCR, 1 bộ dùng cho khu vực sau PCR (nếu PXN có thêm phòng điện di, lai phân tử).
|
|
11
|
Tủ đông bảo quản
|
2
|
Bảo quản mẫu bệnh phẩm và hóa chất
|
|
12
|
Tủ lạnh thông thường
|
2
|
Bảo quản hóa chất yêu cầu nhiệt độ 2 – 8oC và bảo quản hóa chất đông lạnh với số lượng nhỏ.
|
Hướng 2: Đầu tư hệ thống chuẩn bị mẫu tự động, chi phí dự kiến (đã đầu tự mục 2 máy tách chiết tự động ở giải đoạn trước): Nâng cấp đầu tư Máy PCR setup mẫu tự động và tách chiết tự động như bên dưới:
|
TT
|
THIẾT BỊ
|
SL
|
MỤC ĐÍCH
|
|
1
|
Máy PCR setup mẫu tự động QIAgility
Tự động chuẩn bị mẫu chỉ với vài bước đơn giản: (1) đặt các hoá chất cần thiết lên các vị trí trên máy; (2) cài đặt chương trình hút dịch theo Protocol của các kit; (3) Chuyển khay mẫu đầu ra sang máy Real-time PCR để phân tích kết quả
|
1
|
Hệ thống pha hoá chất tự động cho máy Realtime PCR.
|
|
2
|
Máy tách chiết DNA/RNA Tự động
Tách chiết mẫu với vài thao tác đơn giản:
(1) cho mẫu vào khay tách chiết; (2) chọn chương trình chạy; (3) chuyển khay sản phẩm đầu ra sang máy PCR setup tự động
|
1
|
Mục đích giảm thao tác thủ công, tránh sai sót do con người
|
Giai đoạn 2: Nâng cấp hệ thống Real-time PCR tự động hoàn toàn
|
TT
|
THIẾT BỊ
|
SL
|
MỤC ĐÍCH
|
|
1
|
Hệ Thống xét nghiệm sinh học phân tử tự động hoàn toàn cho xét nghiệm: bệnh truyền nhiễm, Ung Thư QIAsymphony, RGQ, hệ thống gồm modun hoạt động liên hoàn gồm:
Hệ thống tách chiết và thiết lập phản ứng: QIAsymphony SP/SP
Hệ thống Realtime PCR: Rotor-Gene Q MDx
|
1
|
Hệ thống hoàn toàn tự động, từ bước xử lý mẫu, thiết lập phản ứng PCR và hoàn tất quá trình phân tích kết quả được tiêu chuẩn hóa và tự động hóa hoàn toàn quy trình xét nghiệm thường quy.
o Bệnh truyền nhiễm: Xét nghiệm định lượng các bệnh truyền nhiễm đa dạng: HBV, HCV, HIV, Parvo B19, Lao, CMV, EBV, HSV, BKV, VZV, Sốt rét, Chlamydia/Lậu (CT/NG), Cúm…
o Ung Thư: Kiểm tra các đột biến gen gây bệnh ung thư: KRAS, EGFR, NRAS, BRAF, PI3K, JAK2, MGMT, UGT1A1, BCR-ABL, AML1, NPM1, MPL, WT1, BAALC, CLLU1, MN1
|
Giai đoạn 3: Đầu tư hệ thống giải trình tự gene cho xét nghiệm ung thư và chẩn đoán di truyền